Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή σε βασικές έννοιες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τις τεχνολογίες αντιρρύπανσης και την ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος γενικότερα. Ταυτόχρονα, με το πέρασμα του χρόνου εμβαθύνει σε ποιο εξειδικευμένες γνώσεις και έννοιες που απαιτούν ικανότητα και ανάπτυξη δεξιοτήτων από πλευράς των φοιτητών, τόσο στην κατανόηση όσο και στη χρήση της νέας τεχνολογίας.
Ασχολείται με τα προβλήματα (άμεσα και έμμεσα) που δημιουργεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στον άνθρωπο, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης και διαχείρισης των προβλημάτων αυτών. Το μάθημα αυτό είναι επίσης μια ανάλυση από τεχνολογικής πλευράς, στα θέματα που αφορούν και σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση από πλευράς των σπουδαστών τόσο της σημασίας της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, των εννοιών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των τεχνολογιών αντιρρύπανσης, όσο και η ανάπτυξη μιας οικολογικής αντίληψης, μιας αντίληψης πολύ στενά συνδεδεμένης με την προστασία του περιβάλλοντος, σε έναν εν δυνάμει ενεργό και σκεπτόμενο πολίτη και επιστήμονα.
Περιεχόμενο μαθήματος
1. Η ιστορία και η διαβάθμιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
2. Κλίμακες Ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τοπικό και παγκόσμιο πρόβλημα
3. Μελέτη των βασικότερων ατμοσφαιρικών ρύπων
4. Σύσταση και δομή της ατμόσφαιρας-ατμοσφαιρικό οριακό στρώμα
5. Στοιχεία μετεωρολογίας-συσχέτιση με την ατμοσφαιρική ρύπανση
6. Εκπομπές αέριων και σωματιδιακών ρύπων στην ατμόσφαιρα
7. Μέθοδοι και τεχνολογίες καταγραφής και παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
8. Εισαγωγή και μελέτη Γκαουσιανού μοντέλου για τη διάχυση και τη διασπορά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από σημειακή πηγή
9. Τεχνικές αντιρρύπανσης στον τομέα των μεταφορών-καταλυτικοί μετατροπείς
10. Βιομηχανία και ατμοσφαιρική ρύπανση
11. Κατοικία-κεντρικές θερμάνσεις και αέριοι ρυπαντές
12. Τεχνολογία και εξοπλισμός αντιμετώπισης προβλημάτων ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη βιομηχανία, τα συστήματα κεντρικής θέρμανσης, στην ηλεκτροπαραγωγή, κ.λπ.
13. Επεξεργασία, ανάλυση και παρουσίαση δεδομένων ατμοσφαιρικής ρύπανσης
14. Ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων
15. Θερμική άνεση-δυσφορία & μικροκλίμα-συνύπαρξη με την ατμοσφαιρική ρύπανση και επιπτώσεις στη δημόσια υγεία
16. Λήψη αποφάσεων και στρατηγικών αντιμετώπισης προβλημάτων υποβάθμισης του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος.
Μαθησιακοί στόχοι
Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή σε βασικές έννοιες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τις τεχνολογίες αντιρρύπανσης και την ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος γενικότερα. Ταυτόχρονα, με το πέρασμα του χρόνου εμβαθύνει σε ποιο εξειδικευμένες γνώσεις και έννοιες που απαιτούν ικανότητα και ανάπτυξη δεξιοτήτων από πλευράς των φοιτητών, τόσο στην κατανόηση όσο και στη χρήση της νέας τεχνολογίας.
Ασχολείται με τα προβλήματα (άμεσα και έμμεσα) που δημιουργεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στον άνθρωπο, στο περιβάλλον και τις κατασκευές, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης και διαχείρισης των προβλημάτων αυτών. Το μάθημα αυτό είναι επίσης μια ανάλυση από τεχνολογικής πλευράς, στα θέματα που αφορούν και σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση από πλευράς των σπουδαστών τόσο της σημασίας της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, των εννοιών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των τεχνολογιών αντιρρύπανσης, όσο και η ανάπτυξη μιας οικολογικής αντίληψης, μιας αντίληψης πολύ στενά συνδεδεμένης με την προστασία του περιβάλλοντος, σε έναν εν δυνάμει ενεργό και σκεπτόμενο πολίτη και επιστήμονα.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει είναι σε θέση να:
1. Έχουν αποδεδειγμένη γνώση και κατανόηση θεμάτων που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος γενικότερα. Να μπορούν να περιγράφουν έννοιες σχετικές και να προσδιορίζουν τις αιτίες-πηγές που προκαλούν πρόβλημα στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος
2. Να είναι σε θέση να διακρίνουν, να ερμηνεύουν και να εξηγούν με σαφήνεια θέματα σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση και να μπορούν, αφού γενικεύσουν το πρόβλημα, να εκτιμούν σωστά και να προβαίνουν σε συμπεράσματα.
3. Να μπορούν με άνεση να κατανοούν θέματα και να κάνουν χρήση των εννοιών που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση, να προβαίνουν σε νέους υπολογισμούς, να έχουν τη δυνατότητα να ταξινομούν σωστά τις αιτίες που προκαλούν τα διάφορα σχετικά προβλήματα και να παράγουν νέα γνώση, αποκτώντας ταυτόχρονα εμπειρία εφαρμογής.
4. Να έχουν την ικανότητα να διακρίνουν και να αναλύουν τα προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και υποβάθμισης του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος στα πιθανά συστατικά τους μέρη, έτσι ώστε να μπορούν να συνδυάσουν, να σχεδιάσουν, να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν παλαιότερες αλλά και καινοτόμες τεχνολογίες αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων.
5. Να είναι σε θέση να μπορούν να αναθεωρούν αρχικές απόψεις που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση και την αντιμετώπισή της, να μπορούν να δημιουργούν, στο μέτρο του εφικτού, νέα γνώση, να μπορούν να συνθέτουν και να οργανώνουν ομάδες εργασίας και να προτείνουν λύσεις.
6. Να έχουν αποδεδειγμένη ικανότητα κρίσης, να μπορούν να συγκρίνουν και να αξιολογούν διαφορετικές καταστάσεις σχετικά με την ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος (για παράδειγμα τις υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων από ανθρωπογενείς δραστηριότητες και από μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα).
7. Να είναι σε θέση να προβαίνουν σε διαδικασίες μετρήσεων, γνωρίζοντας άριστα τον χειρισμό κατάλληλων μετρητικών διατάξεων και να μπορούν να αξιολογούν τα αποτελέσματα των μετρήσεων και να κρίνουν σωστά τις καταστάσεις, προτείνοντας σε κάθε περίπτωση την κατάλληλη λύση.
8. Να μπορούν να συνεργαστούν με τους συμφοιτητές τους για να δημιουργήσουν και να παρουσιάσουν, τόσο σε εξατομικευμένο όσο και σε ομαδικό επίπεδο, μια μελέτη περίπτωσης (case study) από τα αρχικά της στάδια έως και την τελική της αξιολόγηση και πρόταση για λύσεις.
Αναλυτικά, οι φοιτητές θα είναι σε θέση για:
1. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
2. Λήψη αποφάσεων
3. Αυτόνομη εργασία
4. Ομαδική εργασία
Βιβλιογραφία-Προτεινόμενα Συγγράμματα:
1. Γεντεκάκης, Ι. (2010). Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Επιπτώσεις, έλεγχος & εναλλακτικές τεχνολογίες. Εκδόσεις ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΕ.
2. Λαζαρίδης, Μ. (2010). Ατμοσφαιρική ρύπανση με στοιχεία μετεωρολογίας. Εκδόσεις Τζιόλα, 2η έκδοση.
3. Τριανταφύλλου, Α.Γ. (2017). Αέρια Ρύπανση. Εκδόσεις Θαλής. Κοζάνη.
4. Boubel, R.W., Fox, D.L., Turner, B.D. and Stern, A.C. (1994). Fundamentals of air pollution. 3rd Edition, Academic Press, Elsevier
5. Burden, F.R., Foerstner, U. and McKelvie, I.D. (2002). Environmental Monitoring Handbook. The McGraw-Hill Companies, Inc.
6. Lodge, J.P. (1998). Methods of air sampling and analysis. 3rd Edition, Lewis Publisher, New York-USA.
7. Wight, G.D. (1994). Fundamentals of air sampling. Lewis Publisher, New York-USA.
Μέθοδοι αξιολόγησης και οδηγίες για τις γραπτές αξιολογήσεις:
· Για το θεωρητικό μέρος του μαθήματος: Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει ερωτήσεις σύντομης απάντησης και επίλυση προβλημάτων.
· Για το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος: Ατομική ή/και ομαδική ( 3 έως 5 ατόμων), εργασία (40%) και γραπτή ή προφορική εξέταση ή παρουσίαση, ανά άσκηση και ανά περίπτωση μελέτης (60%).
· Ο τελικός βαθμός (ΤΒ) στο μάθημα προκύπτει από τις βαθμούς που θα επιτύχει ο/η φοιτητής/φοιτήτρια στο θεωρητικό (ΒΘ) και εργαστηριακό (ΒΕ) μέρος του μαθήματος από την ακόλουθη εξίσωση: ΤΒ=0.70*ΒΘ+0.30*ΒΕ, εφόσον βεβαια οι ΒΘ και ΒΕ είναι βαθμοί μεγαλύτεροι ή ίσοι του πέντε (≥5.0)
Οδηγίες για τις γραπτές αξιολογήσεις:
Στις γραπτές εξετάσεις του μαθήματος (θεωρία και εργαστήριο), οι φοιτητές/τριες προσέρχονται έγκαιρα στις αίθουσες εξετάσεων (μετά την έναρξη της κάθε εξέτασης, δεν επιτρέπεται η είσοδος στις αίθουσες), φέροντας έγγραφο πιστοποίησης της ταυτότητας τους (ΔΑΤ, Διαβατήριο, Φοιτητική ταυτότητα). Οι φοιτητές/τριες οφείλουν να έχουν φορητές αριθμομηχανές και να έχουν απενεργοποιημένα τα κινητά τηλέφωνα τους. Για αριθμητικές πράξεις δεν επιτρέπεται η χρήση κινητών τηλεφώνων καθώς επίσης η χρήση tablets και laptops.
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS (Στην Αγγλική για φοιτητές ERASMUS)
Διδάσκοντες
Δρ. Κωνσταντίνος Μουστρής (ΔΕΠ)
Δρ. Γεώργιος Σπυρόπουλος (ΕΔΙΠ)
M.Sc. Κλεοπάτρα Ντούρου (ΕΔΙΠ)
M.Sc. Χρήστος Τσίτσης (ΕΔΙΠ)
Για Περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του μαθήματος στο e-class: https://eclass.uniwa.gr/courses/MECH124/